رهنمود سلامت اداری و مالی دانشگاه تهران- شماره ۰۹-۱۴۰۲ ممنوعیت سوء استفاده از نام و برند دانشگاه

 اداره کل حسابرسی داخلی در راستای آگاه‌سازی جامعه دانشگاه تهران از قوانین، آئین‌نامه‌ها و دستور‌العمل‌های سلامت اداری اقدام به تهیه و ارائه گاهنامه "رهنمود‌های سلامت اداری" با هدف ارتقا شفافیت و بهبود عملکرد سازمانی نموده است.

چیستی و جایگاه:

دانشگاه تهران دانشگاهی دولتی و یکی از بزرگ‌ترین مراکز آموزش عالی در ایران است. از این دانشگاه با القاب «دانشگاه مادر» و «نماد آموزش عالی» یاد شده‌است. از آغاز فعالیت‌های آموزشی دانشگاه تهران تا به امروز همواره افراد شایسته و شخصیت‌های برجسته و صاحب نامی در آن به تدریس یا تحصیل پرداخته‌اند که در عرصه‌های سیاست، اجتماع، علم و هنر نام آور بوده‌اند. همین ویژگی‌ها سبب شد تا این نهاد علمی از جایگاهی ممتاز در عرصه جهانی برخوردار باشد. لذا حفظ ارزش‌ها و همچنین اعتبار بخشی به نام و برند دانشگاه، نماد آموزش عالی و بالندگی علمی ایران یک وظیفه همگانی و ملی است.

نشان یا آرم دانشگاه تهران:

نشان دانشگاه عنصری گرافیکی از علائم دیداری و تصویری می‌باشد و سمبل بازتاب دهنده اعتبار؛ جایگاه و ارزش علمی دانشگاه تهران در کل دنیا می‌باشد.

قوانین در جلوگیری از استفاده غیر مجاز از نام و برند دانشگاه تهران:

به استناد مواد ۵۲۸ و ۵۲۹ و ۵۳۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) :

هرکس از برند دانشگاه سو استفاده و یا آن را جعل کند یا با علم به جعل استعمال نماید، این عمل او جرم انگاری گردیده و علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس با دوره‌های زمانی مختلف حسب مواد قانونی ذکر شده محکوم خواهد شد. همچنین ممکن است علاوه بر موارد فوق، به پرداخت جزای نقدی و یا حبس تعزیری و یا هر دوی آنها نیز محکوم شوند.

بنابراین بر اساس قانون مجازات اسلامی کسی که اقدام به جعل علامت تجاری یا برند دانشگاه نماید، یا از جعل برند ثبت شده آگاه باشد اما با این وجود از آن استفاده کند، به مجازات تعیین شده در این قانون محکوم می‌گردد. باید توجه داشت که علاوه بر مجازات حبس سوءاستفاده کننده محکوم به جبران خسارات وارده بر دانشگاه و پرداخت جزای نقدی نیز می‌باشد. این قانون تنها محدود به استفاده از علامت تجاری نبوده و شامل سوء استفاده از مهر، تمبر و دیگر از این دست نیز خواهد بود. همچنان که غیر از سوء استفاده از مهر اصیل یک مجموعه مسلماً جعل آن نیز مشمول پیگیری قانونی و تعیین حکم خواهد بود. واضح است که مقنّن سعی دارد از این طریق راه را برای سوء استفاده افراد و یا حتی کارکنانی که به اسناد و مهرهای رسمی دسترسی دارند محدود نماید.

بر اهمیت این موضوع در مواد قانونی دیگر از جمله مواد ۴۰ و ۶۱ " قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری" مصوب ۱۳۸۶/۰۸/۰۷ تاکید و برای سوءاستفاده یا جعل کنندگان جرم انگاری شده است.

ماده ۴۰ -" قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری"

حقوق ناشی از ثبت علامت‌، مدت اعتبار و تمدید آن به شرح زیر است‌:
‎‎‎الف - استفاده از هر علامت که در ایران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غیر از مالک علامت‌، مشروط به موافقت مالک آن می‌باشد.
‎‎‎ب - مالک علامت ثبت شده می‌تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی می‌شود که شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یا خدمات مشابه‌، موجب گمراهی عموم می‌گردد.‌‌‌‌‌‌‌
 

*نکات حائز اهمیت و مراتب استفاده از نشان دانشگاه:

• آرم دانشگاه تهران یک عنوان و نشان دولتی است، و در امور ذاتی علمی و آموزشی به شرح قانون اجازه تأسیس دانشگاه تهران مصوب ۱۳۱۳ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• بر اساس بند (۴) صورتجلسه مورخ ۳۰/‏۰۷/‏۱۳۹۷‬ هیات رئیسه دانشگاه تهران، «شرکت‌های دانشگاهی، دانش بنیان و طرف قرارداد دانشگاه بدون کسب مجوز هیأت رئیسه دانشگاه حق استفاده از نام و آرم دانشگاه تهران را برای هر گونه فعالیت اقتصادی و غیر اقتصادی ندارند. لذا استفاده از نام و نشان دانشگاه تهران بدون طی فرایند و با عدم رعایت دستورالعمل دانشگاه، پیگرد قانونی دارد.
• هر رفتار خارج از چارچوب فوق به صرفه و صلاح دانشگاه نبوده و ممکن است موجب سوء استفاده از نام دانشگاه و ایجاد مسئولیت حقوقی و کیفری برای دانشگاه تهران شود .
• برای استفاده از نشان دانشگاه در همایش‌ها فرآیند خاص لحاظ گردیده است .

فرآیند ارزیابی استفاده از لوگو (نشان) دانشگاه تهران در همایش‌ها:

سامانه مدیریت رویدادهای علمی دانشگاه تهران به منظور یکپارچه سازی و سهولت در امر اجرای الکترونیکی همایش‌ها، کنفرانس‌ها، نشست‌های علمی.... در دانشگاه تهران طراحی شده است که در چارچوب آئین نامه برگزاری همایش‌های ملی و بین المللی دانشگاه تهران و دستورالعمل استفاده از لوگو (نشان) دانشگاه در همایش‌ها درخواست‌ها را می‌پذیرد و ارزیابی می‌کند.

هرگونه استفاده از نام و نشان دانشگاه تهران بدون طی این فرآیند در همایش‌های ملی یا بین المللی مسئولیت حقوقی و کیفری به همراه خواهد داشت.

در پایان اعلام می‌دارد این رهنمود صرفاً به منظور آگاه سازی جامعه مفخم دانشگاه تهران از قوانین مرتبط، با هدف پیشگیری و جلوگیری از بروز آسیب برای این خانواده بزرگ تهیه می‌گردد. لذا در موارد دارای ابهام و شبهات حتماً موضوع از این اداره کل استعلام گردد. همچنین مزید اطمینان خواهد بود همکاران محترم موارد احتمالی عدول از مقررات مربوطه را به منظور همیاری با دانشگاه در جلوگیری از بروز تخلف به این اداره کل گزارش نمایند.

 لینک دسترسی به منابع:

قانون ثبت اختراعات ، طرحهای صنعتی و علائم تجاری

قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده)

اظهار نظر اداره کل حقوقی دانشگاه تهران

مراحل ارسال درخواست رویدادهای علمی داخل دانشگاه تهران

با آرزوی توفیق الهی